Kasık fıtığı
kasık bölgesinde özellikle bağırsak gibi karın içi organların cilt altına doğru
taşması halidir. Kasık fıtığı daha çok kasık kanalı ve yakın
komşuluğunda meydana gelir. Ikınma, öksürme, ağırlık kaldırma gibi karın içi
basıncının arttığı durumlarda kasık bölgesinde bazen beliren, bazen kaybolan bir
şişlik şeklinde görülür. Kasık fıtığı kendiliğinden iyileşmediği
için ameliyat edilmesi gerekir.
Kasık fıtığı,
yeni doğmuş bebeklerden çok ileri yaştaki kişilere kadar her yaş ve cinsiyette
arasında görülebilen bir hastalıktır. Kasık fıtığında karın içi
organlarından bir kısmı özellikle ince bağırsakların bir bölümü, kasık bölgesinde
yer alan karın zarı duvarının zayıf noktasından dışarı doğru çıkarak cilt altına
doğru bir şişlik oluşturur. Kasık fıtığı ilk zamanalar daha çok ayakta,
özellikle öksürme, aksırma ve ıkınma gibi karın içi basıncın artışına neden
olan durumlar yüzünden kasık bölgesinde görünür ve fıtık
kişi yattığında görünmez olabilir. Ancak tedavi edilmemesi durumunda zamanla fıtık
çıkış deliği genişleyerek şişlik artar. Kasık fıtığı ilaç, diyet ve
egzersiz ile geçmez.
Erkekler ana rahminde
bulundukları esnada karın içlerinde yer alan testisleri, gebeliğin son iki
ayında sağ ve sol kasık kanalından geçerek skrotum denen torbaya inerler. Her
iki tarafta yer alan inguinal kanal, normal koşullarda doğumdan kısa bir süre
sonra bebeğin gelişen kasları ile kasık kanalı kendiliğinden kapanır. Ancak bazen
kasık kanallardan biri ya da her ikisi tam kapanmaz ve fıtık oluşumu
için zayıf bir alan olarak kalır. Kasık fıtıkların erkeklerde, kadınlara
göre daha sık görülmesinin en önemli sebebi yapısal bu mekanizmadır. Fıtık
oluşumu bağ dokularının zayıflaması, yaşlanma, aşırı zayıflama ya da aşırı kilo
alma, ağırlık kaldırma, genetik yatkınlık, kabızlık, ıkınma, kronik öksürük,
prostata bağlı idrar güçlüğü, gebelik,
travmalar, karın içinde oluşan bazı tümörler de fıtık oluşumuna neden
olabilir.
Kasık
fıtıkları bazen belirti veya şikayet oluşturmayabilir. Ancak zamanla kasık bölgesinde şişlik ya da
kabarıklık oluşunca kişi kasığında ağrı hissedebilir. Bazen yumuşak ve içe doğru
bastırılabilir bu tip fıtık şişlikleri, daha çok karın içi basıncın
arttığı durumlarda görünür. Şişlik üzerinde yanma ve ağrı hissi olabilir. Ağır
kaldırma esnasında kasıkta fıtık yüzünden basınç hissi ve acı meydana
gelebilir. Yemeklerden sonra da fıtık yerinde ağrı artabilir. Kasık
fıtıkları bazen testis torbasına iner ve bu bölgede şişlik oluşur.
Kasık fıtığı
genellikle kasık bölgesinde bir şişlik şeklinde belirti verdikleri için teşhis
edilmeleri kolaydır. Bu yüzden kasık fıtığı teşhisi çoğu zaman fiziksel muayene
ile konulur. Ancak bazen sadece ağrı şeklinde belirti verebilir. Şüpheli
durumlarda kasık fıtığını saptamak için yüzeysel doku ultrasonu yöntemi
kullanılabilir.
Kasık fıtığı
direkt, indirekt ve femoral fıtık olmak üzere üç tipe ayrılır. Ayrıca obturator denen fıtıklar da vardır.
Toplumda en sık İndirekt fıtıklar görülür ve her yaşta rastlanır. Direkt
fıtıklar ise kasık kanalını kullanmadan ama kasık kanalına yakın yerden
karın duvarının zayıf bölgesinden çıkan ve yaş ilerledikçe görülme riski artan
fıtık türüdür. Femoral fıtıklar ise daha az görülür. Femoral fıtık
kadınlarda daha sıktır ve fıtığın boğulma riski diğer fıtık türlerine
göre daha yüksektir.
En sık görülen kasık fıtığı türü olan indirekt herni kasık yani inguinal
kanalın içinden geçerek cilt altına doğru çıkar. Erkeklerde kadınlara oranla 10
kat daha sık görülür. Kasık kanalı doğumsal bir kanaldır ve çoğunlukla gençlik
döneminde olmak üzere, her yaş gruplarında görülebilir. Genellikle tek taraflı
olan fıtık, büyük boyutlara ulaşarak testislerin olduğu torbalara kadar
inebilir.
Direkt fıtık; doğrudan karın duvarının kasık bölgesinde ki en
zayıf noktasından çıkarak oluşur. Genellikle %40 oranında iki taraflı meydana
gelir. Daha çok karın kaslarının zayıflaması sonucu ileriki yaşlarda görülür. Geniş
bir çıkış ağzı olduğu için el yardımı ile fıtık karın içine
indirekt fıtıklara göre daha kolay karın içine geri itilebilir. Çoğunlukla
ayaktayken ya da karın için basıncı artıran hareketler esnasında görünür olur.
Tedavi edilmez ise fıtık, çok büyük boyutlara oluşarak testisleri
çevreleyen deriden oluşan skrotum torbasına kadar inebilir.
Bu tür fıtık en sık kadınlar arasında görülür. Fıtık kasık
bölgesinde yer alan ve bacağa doğru giden ana damarların çıkış halkası olarak
bilinen femoral ring adı verilen yaklaşık 2 cm uzunluğunda bir açıklıktan geçerek
oluşur. İşte bu yüzden bu bölgede oluşan fıtıklara femoral herni veya femoral
fıtık denir. Bu tip fıtıklar daha çok gebelik ve fiziksel zorlanma ile
oluşur.
Kasık
fıtıkları ilaç ile tedavisi mümkün olmayan bir hastalıktır. Kasık
fıtıklarında tek tedavi yöntemi ameliyattır. Çok kısıtlı ve ameliyat olma
riski çok yüksek olan hastalar çok nadiren kasık bağı ya da kasık
kemeri kullanmak zorunda olabilir. Kasık
bağı veya kasık kemeri şişlik üzerinde bir tıpa gibi işlev
görerek fıtığın dışarı çıkmasını engeller. Ancak bazen kasık bağının
kenarından fıtığın çıkması bağırsakların sıkışarak, fıtığın boğulmasına neden
olabilir. Dolayısıyla öncelikli tedavi ameliyat olmalıdır. Bir fıtık ameliyatında
asıl amaç komplikasyonlara neden olmadan fıtığın çıktığı açıklığın
kapatılmasıdır.
Kasık fıtığı ameliyatı
Kasık
fıtıkları zaman içinde sürekli büyümeye meyillidirler. Bu yüzden bir fıtık
teşhis edilir edilmez en kısa zamanda tekniğine uygun olarak ameliyat
edilmelidir. Kasık fıtıkları lokal, spinal veya genel anestezi yardımı
ile ameliyat edilir. Kasık fıtıkları açık, laparoskopik ya da robotik
yöntemle ameliyat edilebilir. Her üç yöntemde de fıtık yeri genellikle
sentetik bir yama yardımı ile onarılır. Laparoskopik kasık fıtığı
ameliyatı bazı durumlarda açık fıtık ameliyatına göre daha avantajlı
olsa da büyük kasık fıtıklarında açık cerrahi daha avantajlı olabilir.
Ancak laparoskopik kasık fıtığı ameliyatı ile robotik kasık fıtığı
arasında bir üstünlük yoktur. Üstelik robotik fıtık ameliyatı hem
ameliyat süresini hem de ameliyat maliyetini arttırır. Ancak hangi cerrahinin uygulanması
gerektiğine konusunda uzman hekim karar vermelidir. Genellikle anestezi
kullanımının mümkün olmadığı, sıkışmış, boğulmuş fıtıkların olduğu ya da
çok büyük fıtıklarda kapalı ameliyat uygulanmaz. Biz daha çok küçük bir
kesi ile “kasnak tekniği” yöntemini kullanarak kasık fıtıklarını tedavi
ediyoruz. Kasnak tekniği sayesinde sentetik yama uygulamasına bağlı daha
az komplikasyon görülür. Hastalar çoğu zaman ameliyat sonrası hastanede bir
gece kalıp taburcu edilebilirler. İlk aylar ağırlık kaldırmamaları tavsiye
edilir. Sigarayı bırakma, sağlıklı beslenme kilo almama fıtık
nükslerinin engellenmesine yardımcı olur.
Sadece çift taraflı yapılan kasık fıtığı ameliyatlarında sperm yolu ikisi taraflı kesilirse bu ihtimal söz konusudur bu olasılık da son derece düşüktür.
Masa başı işlerde çalışanlar ortalama bir hafta içerisinde işlerine dönebilirler. Ancak ağır işlerde çalışanlar da bir aylık süreyi bulabilir.
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi kasık fıtığı ameliyatlarında da anestezi ve cerrahiye bağlı çevreye bağlı sorunlar yaşanabilir. Anestezi spinal yöntemle yapılmışsa bazı hastalarda baş ağrısı olabilir. Cerrahiye bağlı kanama, enfeksiyon, ağrı gibi sorunlar yaşanabilir. Uzun dönemde ise en önemli sorun fıtığın nüks etmesidir.
Hayati risk söz konusu olmadıkça kasık fıtığı ameliyatı doğum sonrasına bırakılmalıdır. Ancak sıkışan kasık fıtıkları hem anne hem de bebek için riskli olduğu için en kısa sürede uygun teknikle ameliyat edilmelidir.
Kişi yaşlı fıtık sorun çıkarmıyorsa izlenebilir. Ağrılı fıtıklar ise en kısa sürede planlanarak ameliyat edilmelidir. Sıkışan kasık fıtıkları ise hangi yaşta olursa olsun acil olarak ameliyat edilmelidir.
Kasık fıtığı ameliyatlarından sonra nüks ihtimali vardır. Ancak cerrahın deneyimi ve kullandığı teknik nüks ihtimalini azaltır. Bizim yıllardır uyguladığımız Kasnak tekniği sayesinde nüks neredeyse görülmemektedir.
Kasık fıtığı ameliyatlarının fiyatı fıtığın tipine, ameliyat tekniğine göre ve ameliyatın yapılacağı hastaneye göre değişir.