Tüp mide ameliyatı nedir?

Tüp mide (sleeve gastrektomi) midenin ameliyat yolu ile küçültülmesi işlemidir. Bu yüzden mide küçültme ameliyatı olarak da bilinir.  Mide çok miktarda besini yiyebilmek için kullanılan bir depo gibidir. Deponun sürekli ve gereğinden dolu olması ise kilo almaya neden olur.  Tüp mide ameliyatı da bu sistemi bozmak için tasarlanan bir zayıflama yöntemidir. Tüp mide ameliyatında midenin yaklaşık %80’lik kısmı dikey olarak kesilir ve çıkarılır. Tüp mide ismi de mideye kalıcı olarak bir tüp yerleştirildiği için değil midenin ameliyat sonrası bir tüpe benzemesinden dolayı verilmiştir. Tüp mide ameliyatından sonra torba şeklindeki büyük mide artık tüp şeklinde küçüldüğü için kişiler eskisine göre oldukça az miktarda gıda ile erkenden doyarlar. Bu sayede alınan günlük kalori miktarı eskisine göre azalır ve kişi kilo vermeye başlar. Dolayısıyla tüp mide ameliyatı sonrası yeme kapasitesinin kısıtlanması tüp mide ameliyatının birincil etki mekanizmasıdır.

Tüp mide ameliyatının ikinci önemli etki mekanizması ise iştahı baskılamasıdır. Çünkü “ghrelin” denen açlık hormonu temel olarak midenin fundus denilen en geniş kısmından salgılanır ve aşırı yeme dürtüsüne yol açarak obeziteye neden olabilir. Tüp mide ameliyatında bu bölüm tamamen çıkarıldığı için iştah baskılanır. Bu sayede yeme isteği azalır ve kişi daha az kalori aldığı için kilo vermeye başlar. 

Tüp mide ameliyatı kimler için uygundur?

Tüp mide ameliyatı en az altı ay süreyle diyet ve egzersiz yapmalarına rağmen kilo veremeyen kişiler için kullanılan bir zayıflama ameliyatı yöntemidir. Tüp mide ameliyatı olacak kişilerin ya vücut kitle indeksleri 40 kg/m2 ve üstü olmalı ya da vücut kitle indeksleri 35-40 kg/m2 arasında ama şeker hastalığı, yüksek tansiyon, uyku apnesi gibi yandaş hastalıklardan birinin de bulunması gerekir. Son senelerde vücut kitle indeksi 30-35 kg/m2 arasında olup ilaç ile kontrol edilemeyen Tip-2 şeker hastalarının tedavisi içinde tüp mide ameliyatı tavsiye edilmektedir.  Örneğin boyu 160 cm ve 100 kg olan birisi hiçbir hastalığı olmasa bile tüp mide ameliyatı için uygun kabul edilir. Çünkü bu kişinin vücut kitle indeksi 40 kg/m2 üzerindedir. Bu kişinin tüp mide ameliyatı olması için aranan diğer bir kriter ise son altı ay içinde diyet ve egzersize rağmen kilo verememiş olmasıdır. Aynı kişinin 80 kg olması halinde ise tüp mide ameliyatı olabilmesi için tip 2 şeker hastalığı, yüksek tansiyon, uyku apne sendromu, eklem rahatsızlığı gibi sorunlarından birisinin olması gerekirdi. Bu kişi daha da düşük kiloda olsaydı tüp mide ameliyatı olabilmesi için ilaçlarla kontrol edilemeyen tip 2 şeker hastalığının da bulunması gerekirdi.

Tüp mide ameliyatı nasıl yapılır?

Tüp mide ameliyatı tam teşekküllü bir hastanede laparoskopik yöntemle genel anestezi altında yapılır.  Laparoskopik yönteme “kapalı ameliyat” da denir. Laparoskopik yöntemde tüp mide ameliyatını yapacak doktor karın içini öce karbondioksit gazı ile şişirir ve sonra bir kamera ile karın içine girer. Daha sonra uzunca çubuk şeklinde ki birkaç adet cerrahi cihaz 5-10mm arası cilt kesilerinden karın içine sokulur. Midenin çıkarılacak kısmındaki damarsal bağlantılar özel cihazlarla kanama olmaması için mühürlenip kesilir. Böylece mide etrafındaki bağlantılar çıkış kısmına 3-4cm mesafeden giriş kısmı olan yemek borusuna kadar çevre dokulardan tamamen serbestleştirilmiş olur. Daha sonra serçe parmağı çapında slikon bir tüp anestezi uzmanı tarafından ağız yolundan mide içine gönderilir. Midenin çıkarılacak kısmı bu slikon tüp klavuzluğunda stapler denilen özel tıbbi cihazlar ile dikey olarak kesilir. İşlem bitince slikon tüp çıkarılır ve kaçak testi yapılır. Daha sonra büyük mide parçası karın dışına çıkarılır. Olası kanamaları gözlemlemek için karın içine dren yerleştirilerek tüp mide ameliyatı tamamlanmış olur. Sonra cilt kesileri dikilerek üstü gazlı bez ile kapatılır. Hasta anestezi uzmanı kontrolünde uyandırılır ve tamamen kendine gelinceye kadar ameliyathane içinde bir süre tutulur. Daha sonra ameliyathaneden geceyi geçireceği servis yatağına alınır. Servis hemşiresi doktorun önerdiği serum ve ilaçları uygulamaya başlar. Hasta yatağına geldikten 6 saat sonra her şey yolunda ise ayağa kaldırılarak yürütülür. Bulantı ve kusma hissi yoksa 6 saat sonra çok sıcak çay içer gibi minik yudumlarla su içilebilir. Ertesi gün de serum ve ilaç tedavisine devam edilir hasta yudum yudum su içmeyi sürdürür. Öğlen ve akşam saatlerinde et suyu, tavuk suyu ve komposto gibi berrak sıvıları kaşık yardımı ile yavaş yavaş içmeye alışır. Ertesi gün doktor ziyaretinde kişi yeterince sıvı içebiliyor ve  tüm bulguları stabil ise dreni çekilir, pansumanı değiştirilerek taburcu edilir. 

Tüp mide ameliyatı olanlar kaç kilo veriyor?

Tüp mide ameliyatından sonra standart miktarda kilo verilmez. Kilo verme miktarı vücut kitle indeksi dediğimiz boy ve kilo oranına göre değişir.  Örneğin boyu bir 160 cm kilosu 100 olan birisi 30 - 35 kilo verirken boyu 160 cm  kilosu 150 kg olan birisi ise 45- 50 kilo verecektir. Öte yandan tüp mide ameliyatı sonrası kişinin yaşam tarzını değiştirip değiştirmediği de verilecek kilo miktarını yakından etkiler. Örneğin sağlıklı beslenenler ve düzenli egzersiz yapanlar çok daha iyi oranda kilo verirler. Yapılan çok sayıda bilimsel araştırma sonuçlarına göre tüp mide ameliyatından bir yıl sonra kişilerin ortalama başlangıç kilolarının %30’unu verebildiklerini kanıtlamaktadır.

        Örneğin başlangıç kilosu 100 kg olan biri tüp mide ameliyatından sonra şöyle kilo verir:

Tüp Mide Ameliyatı Riskli Midir?

Deneyimli cerrahlar tarafından yapılan tüp mide ameliyatına bağlı komplikasyon oranları safra kesesi ya da apandisit ameliyatlarından farklı değildir.

Dolayısıyla tüp mide ameliyatına bağlı meydana gelen nadir komplikasyonları medya hemen haber yapmakta ve bu yüzden obezite cerrahisinden fayda görebilecek pek çok hastaya tereddütler yaşatılmaktadır. Hastalar bu gibi haberleri dikkatte almasalar bile onların aileleri, arkadaşları ve çevreleri ameliyattan fayda görebilecek bu insanları oldukça olumsuz bir şekilde etkilemektedirler.

Tüp mide ameliyatından sonra en önemli komplikasyon kaçak dediğimiz durum olup oldukça seyrek görülür. Kanama, akciğer enfeksiyonları, tromboemboli, karın içi organ yaralanmaları, yüzeyel cilt enfeksiyonları diğer seyrek görülen riskler arasında sayılır.

Dolayısıyla asıl risk obezite ameliyatı olanlarda değil tedavi olmayan obez kişiler arasında görülür.

Tüp mide ameliyatının en önemli avantajı nedir?

Tüp mide ameliyatı gerek teknik gerekse sonuçları bakımından oldukça etkili bir ameliyatla zayıflama yöntemidir. Tüp mide ameliyatında sadece mideye yönelik bir işlem yapılır, ince bağırsaklara dokunulmaz.  Böylece kısa dönemde ve uzun dönemde ince bağırsaklara ait komplikasyonlar görülmez. Ayrıca tüp mide ameliyatı ileriki zamanlarda başta gastrik bypass olmak üzere tüm obezite cerrahisi yöntemlerine dönüşebilir.  Dolayısıyla tüp mide ameliyatından sonra kişinin kilo alması durumunda her zaman için revizyon cerrahisi denen ikinci bir ameliyat şansı vardır.

Tüp Mide Ameliyatı Olanlar Nasıl Beslenmeli?

Tüp mide ameliyatı olanlar genellikle ilk hafta sıvı, sonra püre sonra da katı yiyecek yemeye başlarlar.

Peki tüp mide ameliyatından sonra ki erken dönemde neden sıvı beslenmek gerekiyor? 

Bunun yolu normalde nasıl beslendiğimizi anlamakla mümkündür?

Çiğnediğimiz her besin yemek borumuzdan geçerek mideye ulaşır. Mide içine giren besinler mide asidi ve midenin miksere benzer hareketleri ile çalkalanarak parçalanmaya devam eder. Bu işlem, gıdalar bulamaç haline gelinceye kadar devam eder. Daha sonra bulamaç haline gelmiş gıda, ‘pilor’ adı verilen halkaya benzer bir kapının aralanmasıyla azar azar ince bağırsağa geçmeye başlar. İnce bağırsağa geçen bulamaç haline gelmiş gıdalar da safra ve pankreastan gelen sindirim enzimlerinin etkisiyle daha küçük parçalara sindirilerek ince bağırsaktan emilir. Bu sürecin en önemli kısımlarından biri mide çıkış halkasının besinler ince bağırsağa geçebilecek kıvama gelinceye kadar kolay kolay açılmamasıdır.

 Ancak tüp mide ameliyatı ile küçülen mide eskisi gibi besinleri karıştıramaz. Bu yüzden tüp mide ameliyatı olanlar erken dönemde katı şeyler yediklerinde ağrı ve tıkanma hissiyle kusabilirler. Bu hissin nedeni mide içinde basınç artışıdır.  

Yüksek basınç ise mideyi tüp haline getirmek için kullanılan stapler dediğimiz zımba şeklindeki dikişlerin ayrışmasına ve kaçak diye adlandırılan sızıntıların meydana gelmesine neden olabilir.

Tüp Mide ameliyatından sonra mide içi basıncını azaltmanın yolu sıvı beslenmektir. Çünkü sıvıların çalkalanmasına gerek yoktur.

Dolayısıyla mide çıkış kapısı olarak adlandırılan pilor kası, mideye giren sıvıların geçişine koşulsuz olarak izin verdiği halde, katı besinlerin geçişine; besinler ince bağırsağa geçecek kıvama gelinceye kadar çalkaladığı için izin vermez.

Bu yüzden tüp mide ameliyatından sonra küçülen yeni midenin dikiş hattı iyice iyileşip yüksek basınçlara dayanıklı hale gelinceye kadar önce sıvı, sonra püre sonra da katı besinlere geçilir.

Tüp mide ameliyatından sonra örnek beslenme şemasını Blog kısmında ki makaleler arasında bulabilirsiniz.

Tüp Mide Ameliyat Fiyatları 2024

Tüp mide ameliyatı fiyatlarını hastanelerin fiyat politikası, cerrahın deneyimi ve hastanın genel sağlık problemleri belirler. Ancak maalesef tüp mide ameliyatları artık ameliyatı talep eden kişiler ve ameliyatı yapan kurumlar tarafından bir ürün gibi algılanmaktadır. Bu algı ise kişileri ürünü en ucuz satanlara doğru yöneltmektedir. Oysa ameliyatlar fabrikasyon üretilen ve satılan ürünlere benzemez.

Tüp mide ameliyatı olacakların önceliği cerrahın bilgisi becerisi ve deneyimi olmalıdır. Kesinlikle reklam yoluyla fabrikasyon tarzda ucuza çok sayıda ameliyat yapan hastane ve cerrahlardan uzak durulmalıdır.