Göbek fıtığı
bağırsak ve bağırsakları çevreleyen yağ dokusunun göbek çukuru bölgesindeki
zayıf karın duvarı açıklığından cilt altına doğru taşması halidir. Göbek
fıtığı çocuklarda göbek kanalının geç kapanması, hamilelik ve obezite gibi
durumlarda daha sık görülür. Göbek bölgesinde bir şişlik şeklinde belirti
verir. Göbek fıtığı kendiliğinden iyileşmediği için genellikle ameliyat
edilmesi gerekir.
Göbek
insan ve diğer memeli bebeklerde göbek bağı koptuktan sonra oluşan çukurluktur.
Göbek fıtığı ise genellikle göbek çukuru bölgesinde bağırsakların karın zarı
ile birlikte karın kasları ve bağ dokusu arasındaki boşluktan dışarıya doğru
çıkması halidir.
Göbek
bağının geçtiği göbek çukuru normalde doğumdan sonra kısa bir zaman içinde
kapanır. Kapanma bazen gecikir bazen de zayıf kapanır. Bu yüzden göbek
fıtığı bebeklerde, çocuklarda ve yetişkinlerde de görülebilir. Prematüre ve
düşük kiloda doğan bebekler ise göbek fıtığı açısından daha risklidirler.
Özellikle bebeklerde oldukça sık rastlanılan bir durum genelde ilk iki yaş içinde
hiçbir tedaviye gerek kalmadan ortadan kaybolabilir. Eğer bebek dördüncü
beşinci yaşına gelmesine rağmen göbek fıtığı geçmemiş ise cerrahi tedavi
uygulanması gerekir. Yetişkin dönemde göbek fıtığı görülmesinin en sık
nedenleri obezite, çok doğum yapma, karın içinde asit oluşumu, uzun süre karın
bölgesinden diyaliz kullanımı, ağır kaldırma, sürekli öksürük, sigara ve alkol
kullanımı gibi nedenlerdir. Göbek fıtığı adından da anlaşılacağı gibi
göbek çukurunda oluşur. Başlangıçta fındık kadar olabilen şişlik ameliyat
edilmez ise zaman için gittikçe büyüyerek futbol topu kadar dev bir karın
fıtığına dönüşebilir. Bu yüzden çocuk ve yetişkinlerde göbek fıtığı
mutlaka erken dönemde ameliyat edilmelidir.
Göbek fıtığı
belirtisi genelde göbek çukurunda bir şişlik şeklinde ortaya çıkar. Bebeklerde
görülen en tipik belirti ise bebek ağladığında göbek çukurunun dışa doğru bombeleşmesi,
şişmesidir. Yetişkinlerde ise göbek fıtığı daha farklı belirtiler gösterebilir.
Göbek fıtığında göbek çukurunun ya da göbek deliğinin yer aldığı bölgede
dışarıdan bakıldığında kolaylıkla fark edilebilecek boyutta bir şişlik söz
konusudur. Bazı durumlarda ise göbek fıtığı kişi tarafından fark
edilmez. Göbek fıtıklarının da kasık fıtıkları gibi
boğulma riski vardır. Hatta göbek fıtıkları diğer tüm karın fıtıklarına
göre daha fazla boğulma riski taşırlar. Bu yüzden tüm göbek fıtıkları
küçük dahi olsa tedavi edilmelidirler.
Alanında uzman
doktorlar tarafından yapılan muayene ile göbek fıtığı kolayca
saptanabilir. Göbek fıtığı muayenesi ile aynı zamanda fıtığın karın
boşluğu içerisine geri itilip itilemediği veya bulunduğu bölgeye sıkışıp
sıkışmadığı da anlaşılabilir. Fıtığın sürekli şiş kalması sıkışmanın olabileceğini
akla getirir. Bu durum fıtık içindeki bağırsağın kan dolaşımını bozarak ciddi
komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle göbek fıtığının teşhisinden
sonra bu tehlikenin olup olmadığı aydınlatılmalıdır. Boğulmuş göbek fıtığı
göbek çevresinde kızarıklık, şiddetli karın ağrısı, hassasiyet, bulantı, kusma,
ateş gibi belirtilere yol açabilir.
Göbek fıtığını daha da netleştirmek
için ultrason ve tomografi gibi tıbbi görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir.
Bağırsağın sıkışmasından şüphelenilmesi durumunda
buna yönelik kan tahlilleri de yapılmalıdır. Teşhisten sonra tedavi bir an önce
planlanmalı hastaya en uygun göbek fıtığı ameliyatı yapılmalıdır.
Bebeklik dönemi hariç göbek fıtığı teşhis edilir edilmez ameliyat planı yapılmalıdır. Zira göbek fıtıkları korse ile gerilemez ve herhangi bir ilaç ile iyileşmez. Ancak bebeklik döneminde göbek fıtığı teşhis edilen çocuklar eğer fıtık çapı küçük ise iki yaşına kadar izlenebilirler. Göbek fıtığı tedavisi için kullanılacak ameliyat yöntemi fıtık büyüklüğüne ve cerrahın deneyimine göre değişir.
Göbek fıtığı
ameliyatı için önerilen ve en güvenli olan tedavi yöntemi bir yama yardımı
ile fıtığın onarılmasıdır. Göbek fıtığı ameliyatlarında ister açık
operasyon ister laparoskopik operasyon olsun sentetik yamalar kullanıldığı
zaman nüks oranları çok azalır. Göbek fıtığı hastalarında ameliyat başarı
oranı, cerrahi müdahalenin zamanında yapılması ile yakından ilişkilidir. Tek
tedavi seçeneği ameliyat olan göbek fıtıklarında ameliyatın
geciktirilmesi göbek fıtığının büyümesine ve ameliyatın zorluk
derecesinin artmasına neden olabilir.
Günümüz de göbek
fıtığı için açık veya laparoskopik yaklaşım tercih edilebilir. Robotik
yaklaşımda başka bir seçenektir. Göbek fıtığının tedavisi için hangi
yöntemin tercih edilmesi gerektiğine genel cerrah tarafından hastanın klinik
bulguları ve fıtığın yapısı değerlendirilerek karar verilir. Çok küçük göbek fıtıkları
hariç onarımda genellikle sentetik yamaların kullanılması önerilir. Göbek
fıtığı ameliyatı için kullanılan sentetik yamalar hafif malzemeden yapılmış
delikli, çok güçlü yapı özelliğindedirler.
Yama uygulanması
yara yerinde yabancı bir cisim varlığı hissetme ve rahatsızlık hissi gibi
olumsuzlukların ortaya çıkmasını önlediği gibi ameliyat yerinde sağlıklı
dokunun gelişimini mümkün kılar. Bu uyum göbek fıtığı onarımı için
kullanılan yamanın da gerilmelere karşı dayanıklı olmasını sağlar.
Göbek fıtığında
nüks; kullanılan yamanın dayanıksızlığından değil yamanın nasıl kullanıldığına
bağlıdır. Göbek fıtığı tedavisi için yirmi yılı aşkın süredir
kullandığımız “kasnak tekniği” sayesinde hiçbir hastamızda nüks meydana
gelmemiş ve yama yapışıklığına bağlı bağırsak sorunları yaşanmamıştır.
Kasnak Tekniği Nedir? Avantajları Nelerdir?
Göbek fıtığı
ameliyatında sentetik yama kullanımı altın standart olarak kabul edilmiştir.
Ancak başarı oranı sentetik yamaların nasıl kullanılacağına bağlıdır.
Dolayısıyla göbek fıtığında başarı oranını etkileyen ana faktör cerrahın
deneyimi ve kullandığı ameliyat tekniğidir. Zira sentetik yama ile göbek
fıtığı onarımında dikkat edilmesi gereken en önemli husus yamanın sağlam
dokulara nasıl tutturulacağı ve bağırsaklar ile temas ettirilmemesidir.
Ancak laparoskopik
cerrahi yöntemde göbek fıtığının çıktığı deliği kapatmak için
kullanılacak yama deliğin çapından en az 3-4 kat daha büyük olmalıdır. Örneğin
5cm çapında bir göbek fıtığı için kullanılacak yamanın çapı en az 15 cm
olmalıdır. Bu zorunluluk yamanın çok geniş bir alanda bağırsaklar ile temas
etmesine yol açar. İnce bağırsaklar ile temas eden sentetik yamalar ise ileride
bağırsak yapışıklığı, bağırsak delinmesi, bağırsak tıkanması gibi çok ciddi ve
ölümcül komplikasyonlara yol açabilir. Bu tehlike yüzünden biz laparoskopik
veya robotik göbek fıtığı ameliyatı yöntemini tercih etmiyoruz.
Ancak bizim açık
cerrahi yöntem ile sentetik yama uygulamamız diğer açık cerrahi yöntemden
tamamen farklıdır. Bizim uyguladığımız teknikte fıtık deliğini kapatan yama
ince bağırsaklar ile asla temas etmez. Aynı zamanda yama en sağlam çevre
dokulara makine dikişi gibi güçlü bir şekilde tutturulur. Uygulama sona erdiği
zaman sentetik yama adeta bir kasnak gibi göründüğü için yöntemi “kasnak
tekniği” olarak adlandırdık. Göbek fıtığı için kullandığımız kasnak
tekniği sayesinde şimdiye kadar tedavi ettiğimiz yüzlerce hastanın
neredeyse hiçbirinde nüks saptamadık. Kasnak tekniğinde yama gerilimi
olmadığı için hastalar neredeyse ağrı da hissetmez. Göbek fıtıkları
bazen çok büyük boyutlara ulaştıkları için dev fıtık olarak
adlandırılırlar. Dev göbek fıtıkları da kasnak tekniği sayesinde
kolay ve güvenli biçimde tedavi edilebilirler.
Tekniğin üstün
avantajları yüzünden biz tüm göbek fıtığı hastalarında kasnak tekniğini
tercih ediyoruz.
Göbek fıtığı ameliyatı spinal anestezi ile yapılmışsa bacaklardaki uyuşukluk geçince ayağa kalkılabilir. Genel anestezi ile yapılmışsa anestezi etkilere geçince ayağa kalkılabilir
Çok küçük fıtıklar dışında yama kullanmak gerekir. Ancak yamanın nasıl uygulandığı önemlidir Kötü bir yama uygulaması göbek fıtığını daha sorunlu bir hale getirir.
Göbek fıtığı durumunda biz açık ameliyatı tercih ediyoruz. Çünkü kapalı ameliyatta yama bağırsaklarda temas ettiği için sorun çıkabilir. O yüzden biz yamayı kasnak tekniğiyle açık cerrahi şeklinde uyguluyoruz. Kasnak tekniği sayesinde kişi hem daha az ağrı hisseder hem daha az nüks olur ve hem de ince bağırsak komplikasyonları görülmez.
Masa başı işlerde çalışanlar ortalama bir hafta içerisinde işlerine dönebilirler. Ancak ağır işlerde çalışanlar en az bir ay dinlenmelidirler.
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi göbek fıtığı ameliyatlarında da anestezi ve cerrahiye bağlı çevreye bağlı sorunlar yaşanabilir. Anestezi spinal yöntemle yapılmışsa bazı hastalarda baş ağrısı olabilir. Cerrahiye bağlı kanama, enfeksiyon, ağrı gibi sorunlar yaşanabilir. Uzun dönemde ise en önemli sorun fıtığın nüks etmesidir. Kasnak tekniği ile yapılan göbek fıtığı ameliyatlarında ise bu sorunlar son derece düşüktür.
Hamileliğin kendisi zaten göbek fıtığına yol açabilir. Bu yüzden hayati bir risk söz konusu olmadıkça göbek fıtığı ameliyatı doğum sonrasına bırakılmalıdır. Ancak sıkışan göbek fıtıkları hem anne hem de bebek için riskli olduğu için en kısa sürede uygun teknikle ameliyat edilmelidir.
Kişi çok yaşlı göbek fıtığı sorun çıkarmıyorsa izlenebilir. Ağrılı göbek fıtığı ise en kısa sürede planlanarak ameliyat edilmelidir. Sıkışan göbek fıtıkları ise hangi yaşta olursa olsun acil olarak ameliyat edilmelidir.
Göbek fıtığı ameliyatlarından sonra tekrar etme ihtimali vardır. Cerrahın deneyimi ve kullandığı ameliyat tekniği nüks ihtimalini etkiler. Ancak bizim yıllardır uyguladığımız “Kasnak tekniği” sayesinde nüks neredeyse görülmemektedir.
Göbek fıtığı ameliyatlarının fiyatı fıtığın tipine, ameliyat tekniğine ve ameliyatın yapılacağı hastaneye göre değişir.