Ameliyat yeri
fıtığı herhangi bir nedenle daha önce karın bölgesinden ameliyat olanlarda
meydana gelir. Nedeni karın bölgesinde yapılan kesinin karın duvarı yapısını
zayıflatmasıdır. Dolayısıyla ameliyat yeri fıtığına kesi yeri fıtığı
da denir. En sık görülen belirtisi ameliyat yapılan yerde bir şişlik şeklinde
görülmesidir. Ameliyat yeri fıtıkları kendiliğinden iyileşmediği için ameliyat
edilmeleri gerekir.
Ameliyat yeri
fıtığı karın bölgesinin herhangi bir yerinden daha önce ameliyat olan
hastalarda meydana gelen bir fıtık türüdür. Ameliyat yeri fıtıklarına kesi
yeri fıtığı da denir. Çünkü karın
bölgesinde yapılan her türlü ameliyat kesisi iyi şekilde dikilse bile karın
katmanlarını oluşturan dokuların zayıflamasına neden olur.
Ameliyat yeri
fıtığı isminden de anlaşıldığı gibi daha önce karın bölgesinde yapılmış olan
ameliyat yerlerinden oluşur. Dolayısıyla ameliyat yeri fıtığı her zaman
eski ameliyat yerinden çıkar. Oysa göbek ve kasık fıtığı gibi karın
duvarı fıtıkları ise karın duvarının anatomik olarak en zayıf noktalarından
çıkar. Kesi yeri fıtığını oluşturan diğer önemli etken ise hastaya ait
sebeplerdir. Örneğin kanser hastalığı, diyabet, anemi veya kolajen doku
hastalıklarında ameliyat yeri fıtığı oluşma riski artar. Çünkü bu
durumlarda yara iyileşmesi daha zayıftır. Bu durum tam iyileşmeden olmadan ağır
yük kaldırma, karın bölgesini zorlayan hareketler yapma, aşırı ıkınma, öksürme
gibi karın içi basıncın artması ile dikişlerin açılmasına ve karın içi organların
buradan dışarıya doğru çıkmasına yol açar.
Ameliyat yeri
fıtıkları ilk ameliyattan sonra ortalama %3-10 oranında görülür. Ameliyat yeri
fıtıkları onarılsa bile nüks etme ihtimali %20-40 arasındadır. Nüks oranın bu
kadar yüksek olmasının nedeni çoğu zaman
ameliyat yeri fıtık onarımının uygun bir teknikle yapılmamasıdır.
Ameliyat yeri fıtığı kendini ameliyat kesi yerinde
bir şişlik ile belli eder. Bu şişlik cilt altında oluşur. Çoğu zaman gözle
görülebilen şişlik, kişi sırt üstü uzandığında kaybolabilir. Şişlik her zaman
rahatsızlığa neden olmayabilir. Ancak ağır yük kaldırma, öksürme, aşırı ıkınma ve
fiziksel aktiviteler esnasında kişiler fıtık yerinde rahatsızlık
hissedebilir. Ağrı bazen sürekli de olabilir. Kesi yeri fıtığı bazen
sıkıştığı için boğulabilir. Sıkışma
sonrası karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma olabilir. Ağrı, kusma ve mide
bulantısı gibi belirtiler olduğu zaman acil girişim düşünülmelidir. Çünkü fıtık
sıkışması veya boğulması hangi fıtık türü olursa olsun tehlikelidir
ve ölüme yol açabilir.
Ameliyat yeri
fıtığı teşhisi genellikle kolaydır. Fıtık daha önce yapılan eski
ameliyat kesi yerinde bir şişlik ile ortaya çıkar. Çoğu zaman gözle görülebilen şişlik, kişi
sırt üstü uzandığında kaybolabilir. Şişlik her zaman rahatsızlığa neden olmasa
da yük kaldırma, öksürme, aşırı ıkınma ve fiziksel aktiviteler esnasında ağrı
hissedebilir. Ağrı bazen sürekli de olabilir. Ameliyat yeri fıtığı çoğu
zaman rahatsızlık duyan kişi tarafından anlaşılsa da bazen uzman bir doktorum
muayenesi ve gerekebilir.
Ameliyat yeri fıtıkları
kısa zaman içinde çok büyük boyutlara
ulaşabilirler. Çünkü ameliyat yeri fıtıkları, göbek ve kasık
fıtıkları gibi doğumsal olarak zayıf noktalardan çıkan fıtıklardan
farklıdır. Anatomik zayıflıklardan çıkan fıtıklarda yırtığın olduğu
bölge aşırı genişleme genellikle olmaz. Örneğin kasık fıtığı 3-4 cm; göbek
fıtığı ise 4-6 cm genişlikte olabilir. Bu sayılar fıtığın büyüklüğü değil, açıklığın
büyüklüğüdür. Kesi yeri fıtıkları ise hem çok daha geniş açıklıklara
ulaşabilir hem de birden fazla fıtık yırtığından oluşabilir (İsviçre peyniri
tarzı fıtıklar). Bu tip fıtıklar çok büyük boyutlara ulaştıkları zaman “Dev
Fıtık” olarakta adlandırılırlar. Dev fıtık onarımı daha güçtür. Bu yüzden
ameliyat fıtıkları teşhis edilir edilmez en uygun teknik ile hemen ameliyat
edilmelidirler. Çünkü kesi yeri fıtıklarının korse veya ilaç kullanılarak
tedavi edilmesi imkânsızdır.
Kesi yeri
fıtığının tedavisi için açık ya da kapalı ameliyat yöntemleri kullanılmaktadır.
Açık ameliyat yönteminde fıtığın oluştuğu bölgenin hemen üzerindeki ciltten
uygun bir kesi yapılır ve ameliyat gerçekleştirilir. Kapalı ameliyat yöntemi
ise bir kamera yardımı ile karın içine girilerek ameliyat karın içinden
yapılır. Her iki yöntemde de sentetik bir yama kullanılır. Biz avantajları
nedeniyle yıllardır bu tür fıtıkların tedavisinde “kasnak tekniğini” kullanıyoruz.
Ameliyat yeri
fıtıkları onarımı sentetik yama yardımı ile yapılmalıdır. Yamalar açık ya
da laparoskopik yöntemle uygulanabilir.
Peki hangi yöntem avantajlı?
Laparoskopik
cerrahi yöntem mi? Açık cerrahi yöntem mi?
Laparoskopik
cerrahi yönteminin sıkça uygulanmasından sonra kesi fıtığı ameliyatlarının
da laparoskopik yöntemle yapılması popüler olmuştur. Fakat laparoskopik
yöntemde fıtık deliğini kapatacak yama karın içinden uygulanmakta ve
vidaya benzer zımbalarla fıtık kenarlarına tutturulur. Bu durum yamanın
doğrudan bağırsaklara etmesi demektir. Ayrıca kesi fıtıkları büyüdükçe
daha büyük çaplı yama kullanmak demektir ve bu durum bağırsaklarla daha çok
temas anlamına gelir. Sentetik bir malzemeden üretilen yamaların bağırsaklara
temas etmesi bağırsak yapışıklığı, bağırsak tıkanıklığı ve bağırsak delinmesi
meydana gelebilir. Dolayısı ile biz kesi fıtıklarında laparoskopik
yöntem yerine yamanın bağırsaklar ile temas etmesini engelleyen kasnak
tekniği ameliyat yöntemini tercih ediyoruz.
Ameliyat yeri
fıtığı ameliyatında sentetik yama kullanımı artık altın standart bir
yöntemdir. Ancak başarı yamaların nasıl kullanıldığına bağlıdır. Dolayısıyla Kesi
fıtığında başarı oranını etkileyen ana faktör cerrahın deneyimidir. Çünkü
yamaların kalitesi benzer standarttadır. Yamayı kumaş, cerrahı da terzi gibi
düşünebilirsiniz. Bu yüzden kesi fıtığı onarımında dikkat edilmesi
gereken en önemli konu yamanın sağlam dokulara nasıl tutturulacağı ve yamanın
bağırsaklar ile temas ettirilmemesidir.
Laparoskopik
yöntemde fıtık deliğini kapatmak için kullanılacak sentetik yama deliğin
çapından en az 3-4 kat daha büyük olmalıdır. Örneğin 4cm çapında bir fıtık
için kullanılacak yamanın çapı en az 12 cm olmalıdır. Bu zorunluluk yamanın çok
geniş bir yüzeyde bağırsaklar ile temas etmesi demektir. Ancak ince bağırsaklar
ile temas eden sentetik yamalar ileride bağırsak yapışıklığı, bağırsak
delinmesi, bağırsak tıkanması gibi çok ciddi ve ölümcül komplikasyonlara yol
açabilir. Bu yüzünden biz laparoskopik veya robotik fıtık ameliyatı
yöntemini tercih etmiyoruz.
Öte yandan
kullandığımız açık cerrahi yöntemde sentetik yama uygulamamız klasik
açık cerrahi yönteminden tamamen farklıdır. Bizim tekniğimizde fıtık
deliğini kapatmak için koyduğumuz yama ince bağırsaklar ile asla temas etmez.
Aynı zamanda yama en sağlam çevre dokulara makine dikişi gibi güçlü bir şekilde
tutturulur. Uygulama sona erdiği zaman sentetik yama adeta bir kasnağa benzer.
Bu benzerlikten dolayı yöntemi “kasnak tekniği” olarak adlandırmayı
uygun gördük. Kasnak tekniği sayesinde şimdiye kadar tedavi ettiğimiz
yüzlerce fıtık hastanın neredeyse hiçbirinde ince bağırsak sorunu ve nüks
saptamadık. Kasnak tekniğinde yama yerinde gerilim olmadığı için
hastalarımız ameliyat sonrası çok az ağrı hissederler. Fıtık boyutu ne
kadar büyük olursa olsun kasnak tekniği ile karnın her iki yanına doğru kaçan
karın kasları karın orta hattına çekilebilir ve sentetik yama en uygun şekilde
uygulanabilir. Dolayısıyla kasnak tekniği dev fıtıkların tedavisi
içinde ideal bir ameliyat yöntemidir. Üstün avantajları yüzünden biz tüm ameliyat
yeri fıtıklarının tedavisinde kasnak tekniğini tercih ediyoruz.
Ameliyat yeri fıtığı daha önce ameliyat olan kişilerde meydana gelir. Bu yüzden ameliyat yapılan kesi yerinde ağrı ve daha önce olmayan bir şişlik ameliyat yeri fıtığı şüphesi uyandırır.
Ameliyat yeri fıtığında ilk bulgu genellikle ağrıdır. Ağrı ile birlikte genellikle şişlik olur.
Korse ameliyat yeri fıtığını geçirmez.
Ameliyat yeri fıtığını geçiren herhangi bir ilaç yoktur. İlaç tedavisi sadece ağrılı boyun ve bel fıtığında tedavi amaçlı kullanılır. Ameliyat yeri fıtıklarında ise ilaç sadece varsa ağrıyı azaltmak için kullanılır.
Ameliyat yerinde meydana gelen fıtıklar ameliyatsız iyileşmez. Tedavisi ancak ameliyat ile mümkündür.
Ameliyat edilmeyen kişilerde fıtık yerindeki şişlik sürekli büyüme eğilimindedir. Bu durum hem yapılacak ameliyatı zorlaştıracaktır hem de daha önemli sorunlara yol açar. Diğer bir sorun da fıtığın sıkışmasına bağlı bağırsak boğulmasıdır, bu durum ölümcül olabilir. Dolayısıyla ameliyat yeri fıtığı olanlar fıtığa yönelik ameliyat edilmelidirler.
Ameliyat yeri fıtığı ameliyatının süresi fıtığın tipine büyüklüğüne ve hangi teknikle yapılacağına göre değişir. Küçük fıtıklar ortalama yarım saatte büyük fıtıklar ise 2-3 saate kadar süre alabilir
Ameliyat yeri fıtığı ameliyatı spinal anestezi ile yapılmışsa bacaklardaki uyuşukluk geçince ayağa kalkılabilir. Genel anestezi ile yapılmışsa anestezi etkilere geçince ayağa kalkılabilir
Çok küçük fıtıklar dışında yama kullanmak gerekir. Ancak yamanın nasıl uygulandığı önemlidir Kötü bir yama uygulaması ameliyat yeri fıtığını daha sorunlu bir hale getirir.
Ameliyat yeri fıtığı durumunda biz açık ameliyatı tercih ediyoruz. Çünkü kapalı ameliyatta yama bağırsaklarda temas ettiği için sorun çıkabilir. O yüzden biz yamayı kasnak tekniğiyle açık cerrahi şeklinde uyguluyoruz. Kasnak tekniği sayesinde kişi hem daha az ağrı hisseder hem daha az nüks olur ve hem de ince bağırsak komplikasyonları görülmez
Masa başı işlerde çalışanlar ortalama bir hafta içerisinde işlerine dönebilirler. Ancak ağır işlerde çalışanlar en az bir ay dinlenmelidirler.
Tüm ameliyatlarda olduğu gibi ameliyat yeri fıtığı ameliyatlarında da anestezi ve cerrahiye bağlı çevreye bağlı sorunlar yaşanabilir. Anestezi spinal yöntemle yapılmışsa bazı hastalarda baş ağrısı olabilir. Cerrahiye bağlı kanama, enfeksiyon, ağrı gibi sorunlar yaşanabilir. Uzun dönemde ise en önemli sorun fıtığın nüks etmesidir. Kasnak tekniği ile yapılan ameliyat yeri fıtığı ameliyatlarında ise bu sorunlar son derece düşüktür.
Hayati bir risk söz konusu olmadıkça ameliyat yeri fıtığı ameliyatı doğum sonrasına bırakılmalıdır. Ancak sıkışan ameliyat yeri fıtıkları hem anne hem de bebek için riskli olduğu için en kısa sürede uygun teknikle ameliyat edilmelidir.
Kişi çok yaşlı ameliyat yeri fıtığı sorun çıkarmıyorsa izlenebilir. Ağrılı ameliyat yeri fıtığı ise en kısa sürede planlanarak ameliyat edilmelidir. Sıkışan ameliyat yeri fıtıkları ise hangi yaşta olursa olsun acil olarak ameliyat edilmelidir.
Ameliyat yeri fıtığı ameliyatlarından sonra tekrar etme ihtimali vardır. Cerrahın deneyimi ve kullandığı ameliyat tekniği nüks ihtimalini etkiler. Ancak bizim yıllardır uyguladığımız “Kasnak tekniği” sayesinde nüks neredeyse görülmemektedir.
Ameliyat yeri fıtığı ameliyatlarının fiyatı fıtığın tipine, ameliyat tekniğine ve ameliyatın yapılacağı hastaneye göre değişir.
