Ameliyat Yeri Fıtığı (Kesi Yeri Fıtığı) Nedir?

Ameliyat yeri fıtığı karın bölgesinin herhangi bir yerinden daha önce ameliyat olan hastalarda meydana gelen bir fıtık türüdür. Ameliyat yeri fıtıklarına kesi yeri fıtığı da denir. Çünkü  karın bölgesinde yapılan her türlü ameliyat kesisi iyi şekilde dikilse bile karın katmanlarını oluşturan dokuların zayıflamasına neden olur.

Ameliyat Yeri Fıtığı Neden Olur?

Ameliyat yeri fıtığı isminden de anlaşıldığı gibi daha önce karın bölgesinde yapılmış olan ameliyat yerlerinden oluşur. Dolayısıyla ameliyat yeri fıtığı her zaman eski ameliyat yerinden çıkar. Oysa göbek ve kasık fıtığı gibi karın duvarı fıtıkları ise karın duvarının anatomik olarak en zayıf noktalarından çıkar. Kesi yeri fıtığını oluşturan diğer önemli etken ise hastaya ait sebeplerdir. Örneğin kanser hastalığı, diyabet, anemi veya kolajen doku hastalıklarında ameliyat yeri fıtığı oluşma riski artar. Çünkü bu durumlarda yara iyileşmesi daha zayıftır. Bu durum tam iyileşmeden olmadan ağır yük kaldırma, karın bölgesini zorlayan hareketler yapma, aşırı ıkınma, öksürme gibi karın içi basıncın artması ile   dikişlerin açılmasına ve karın içi organların buradan dışarıya doğru çıkmasına yol açar.

Ameliyat yeri fıtıkları ilk ameliyattan sonra ortalama %3-10 oranında görülür. Ameliyat yeri fıtıkları onarılsa bile nüks etme ihtimali %20-40 arasındadır. Nüks oranın bu kadar yüksek olmasının nedeni çoğu zaman  ameliyat yeri fıtık onarımının uygun bir teknikle yapılmamasıdır.

Ameliyat Yeri Fıtığı Belirtileri Nedir?

Ameliyat yeri fıtığı kendini ameliyat kesi yerinde bir şişlik ile belli eder. Bu şişlik cilt altında oluşur. Çoğu zaman gözle görülebilen şişlik, kişi sırt üstü uzandığında kaybolabilir. Şişlik her zaman rahatsızlığa neden olmayabilir. Ancak ağır yük kaldırma, öksürme, aşırı ıkınma ve fiziksel aktiviteler esnasında kişiler fıtık yerinde rahatsızlık hissedebilir. Ağrı bazen sürekli de olabilir. Kesi yeri fıtığı bazen sıkıştığı için boğulabilir.  Sıkışma sonrası karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma olabilir. Ağrı, kusma ve mide bulantısı gibi belirtiler olduğu zaman acil girişim düşünülmelidir. Çünkü fıtık sıkışması veya boğulması hangi fıtık türü olursa olsun tehlikelidir ve ölüme yol açabilir.

Ameliyat Yeri Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Ameliyat yeri fıtığı teşhisi genellikle kolaydır. Fıtık daha önce yapılan eski ameliyat kesi yerinde bir şişlik ile ortaya çıkar.  Çoğu zaman gözle görülebilen şişlik, kişi sırt üstü uzandığında kaybolabilir. Şişlik her zaman rahatsızlığa neden olmasa da yük kaldırma, öksürme, aşırı ıkınma ve fiziksel aktiviteler esnasında ağrı hissedebilir. Ağrı bazen sürekli de olabilir. Ameliyat yeri fıtığı çoğu zaman rahatsızlık duyan kişi tarafından anlaşılsa da bazen uzman bir doktorum muayenesi ve gerekebilir.

Ameliyat Yeri Fıtığı Nasıl Tedavi Edilir?

Ameliyat yeri fıtıkları  kısa zaman içinde çok büyük boyutlara ulaşabilirler. Çünkü ameliyat yeri fıtıkları, göbek ve kasık fıtıkları gibi doğumsal olarak zayıf noktalardan çıkan fıtıklardan farklıdır. Anatomik zayıflıklardan çıkan fıtıklarda yırtığın olduğu bölge aşırı genişleme genellikle olmaz. Örneğin kasık fıtığı 3-4 cm; göbek fıtığı ise 4-6 cm genişlikte olabilir. Bu sayılar fıtığın büyüklüğü değil, açıklığın büyüklüğüdür. Kesi yeri fıtıkları ise hem çok daha geniş açıklıklara ulaşabilir hem de birden fazla fıtık yırtığından oluşabilir (İsviçre peyniri tarzı fıtıklar). Bu tip fıtıklar çok büyük boyutlara ulaştıkları zaman “Dev Fıtık” olarakta adlandırılırlar. Dev fıtık onarımı daha güçtür. Bu yüzden ameliyat fıtıkları teşhis edilir edilmez en uygun teknik ile hemen ameliyat edilmelidirler. Çünkü kesi yeri fıtıklarının korse veya ilaç kullanılarak tedavi edilmesi imkânsızdır.

Kesi yeri fıtığının tedavisi için açık ya da kapalı ameliyat yöntemleri kullanılmaktadır. Açık ameliyat yönteminde fıtığın oluştuğu bölgenin hemen üzerindeki ciltten uygun bir kesi yapılır ve ameliyat gerçekleştirilir. Kapalı ameliyat yöntemi ise bir kamera yardımı ile karın içine girilerek ameliyat karın içinden yapılır. Her iki yöntemde de sentetik bir yama kullanılır. Biz avantajları nedeniyle yıllardır bu tür fıtıkların tedavisinde “kasnak tekniğini” kullanıyoruz.

Ameliyat Yeri Fıtığı İçin Kasnak Tekniği

Ameliyat yeri fıtıkları onarımı sentetik yama yardımı ile yapılmalıdır. Yamalar açık ya da laparoskopik yöntemle uygulanabilir.  Peki hangi yöntem avantajlı?

Laparoskopik cerrahi yöntem mi? Açık cerrahi yöntem mi?

Laparoskopik cerrahi yönteminin sıkça uygulanmasından sonra kesi fıtığı ameliyatlarının da laparoskopik yöntemle yapılması popüler olmuştur. Fakat laparoskopik yöntemde fıtık deliğini kapatacak yama karın içinden uygulanmakta ve vidaya benzer zımbalarla fıtık kenarlarına tutturulur. Bu durum yamanın doğrudan bağırsaklara etmesi demektir. Ayrıca kesi fıtıkları büyüdükçe daha büyük çaplı yama kullanmak demektir ve bu durum bağırsaklarla daha çok temas anlamına gelir. Sentetik bir malzemeden üretilen yamaların bağırsaklara temas etmesi bağırsak yapışıklığı, bağırsak tıkanıklığı ve bağırsak delinmesi meydana gelebilir. Dolayısı ile biz kesi fıtıklarında laparoskopik yöntem yerine yamanın bağırsaklar ile temas etmesini engelleyen kasnak tekniği ameliyat yöntemini tercih ediyoruz. Kasnak tekniği sayesinde sentetik yama asla bağırsaklarla temas etmez.

Kasnak tekniğini daha iyi anlamak için karın duvarı anatomisine hakim olmak gerekir. Karın duvarı sağ yanda ve sol yanda olmak üzere üç sıra kas tabakasından oluşur. En içten en dışa doğru olacak şekilde 1- Musculus Transversus Abdominus, 2- Musculus  Obliquus İnternus Abdominus ve 3- Musculus Obliquus Externus Abdominus üç güçlü kastan oluşur. Karın duvarının ortasında ise sağda ve solda karnı göğüs kafesinden kasıklara kadar dikey olarak kaplayan Rectus Abdominus kası bulunur. 

Karın Duvarı anatomisi:

Karın duvarının gücü karın kaslarının ne kadar güçlü olduğuna bağlıdır. Karın duvarına asıl sağlamlığı veren ise sağ ve sol karın yan duvarlarında bulunan Musculus Obliquus İnternus Abdominus ve Musculus Obliquus Externus Abdominus kaslarının fasya  denen kumaş gibi dayanıklı yapının karın ortada kısmında bulunan Rectus abdominus kasını önden sarması ve Musculus Transversus Abdominus kasının fasyasının ise Rectus Abdominus kasını arkadan sarması ile meydana gelir. Asıl dayanıklılığı sağlayan ise ön yüzde bulunan iki fasya katmanıdır.

İşte kasnak tekniğinde  fıtık yüzünden sağa ve sola ayrışan rectus abdominus kası önce anatomik planda orta hatta getirilir ve sonrasında sentetik yama Musculus Obliquus internus  abdominus ve Musculus Obliqus Externus abdominus kaslarının fasyasına devamlı dikişlerle tuturularak fıtık bir daha tekrara etmemek üzere tamir edilmiş olur.

Kasnak Tekniği Nedir? Avantajları Nelerdir?

Ameliyat yeri fıtığı ameliyatında sentetik yama kullanımı artık altın standart bir yöntemdir. Ancak başarı yamaların nasıl kullanıldığına bağlıdır. Dolayısıyla Kesi fıtığında başarı oranını etkileyen ana faktör cerrahın deneyimidir. Çünkü yamaların kalitesi benzer standarttadır. Yamayı kumaş, cerrahı da terzi gibi düşünebilirsiniz. Bu yüzden kesi fıtığı onarımında dikkat edilmesi gereken en önemli konu yamanın sağlam dokulara nasıl tutturulacağı ve yamanın bağırsaklar ile temas ettirilmemesidir. 

Laparoskopik yöntemde fıtık deliğini kapatmak için kullanılacak sentetik yama deliğin çapından en az 3-4 kat daha büyük olmalıdır. Örneğin 4cm çapında bir fıtık için kullanılacak yamanın çapı en az 12 cm olmalıdır. Bu zorunluluk yamanın çok geniş bir yüzeyde bağırsaklar ile temas etmesi demektir. Ancak ince bağırsaklar ile temas eden sentetik yamalar ileride bağırsak yapışıklığı, bağırsak delinmesi, bağırsak tıkanması gibi çok ciddi ve ölümcül komplikasyonlara yol açabilir. Bu yüzünden biz laparoskopik veya robotik fıtık ameliyatı yöntemini tercih etmiyoruz.

Öte yandan kullandığımız açık cerrahi yöntemde sentetik yama uygulamamız klasik açık cerrahi yönteminden tamamen farklıdır. Bizim tekniğimizde fıtık deliğini kapatmak için koyduğumuz yama ince bağırsaklar ile asla temas etmez. Aynı zamanda yama en sağlam çevre dokulara makine dikişi gibi güçlü bir şekilde tutturulur. Uygulama sona erdiği zaman sentetik yama adeta bir kasnağa benzer. Bu benzerlikten dolayı yöntemi “kasnak tekniği” olarak adlandırmayı uygun gördük. Dolayısıyla kasnak tekniği bir buluş değil sentetik yamanın onlay uygulama biçimidir. Kasnak tekniği sayesinde şimdiye kadar tedavi ettiğimiz yüzlerce fıtık hastanın neredeyse hiçbirinde ince bağırsak sorunu ve nüks saptamadık. Kasnak tekniğinde yama yerinde gerilim olmadığı için hastalarımız ameliyat sonrası çok az ağrı hissederler. Fıtık boyutu ne kadar büyük olursa olsun kasnak tekniği ile karnın her iki yanına doğru kaçan karın kasları karın orta hattına çekilebilir ve sentetik yama en uygun şekilde uygulanabilir. Dolayısıyla kasnak tekniği dev fıtıkların tedavisi içinde ideal bir ameliyat yöntemidir. Üstün avantajları yüzünden biz tüm ameliyat yeri fıtıklarının tedavisinde kasnak tekniğini tercih ediyoruz.